PATRON Tadeusz Kotarbiński - nadanie imienia, złote myśli, życiorys ~ 100 LAT PBW w Łodzi

30 maja 1988 roku Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Łodzi

nadano imię prof. Tadeusza Kotarbińskiego.

Akt nadania imienia PBW w Łodzi

W holu biblioteki znajduje się pamiątkowa tablica, będąca pracą dyplomową Arkadiusza Klicha, ucznia Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi. Wcześniej w Czytelni, a teraz w gabinecie dyrektora wisi obraz przedstawiający Tadeusza Kotarbińskiego.

TADEUSZ MARIAN KOTARBIŃSKI (1886-1981) był filozofem, logikiem i etykiem, nauczycielem i pedagogiem. Uznawany jest za twórcę etyki niezależnej, bardzo oryginalnego i twórczego filozofa, który wychował kilka kolejnych pokoleń myślicieli. Był prawdziwym autorytetem moralnym, walczącym o tolerancję, a także symbolem myślenia niezależnego w komunistycznej Polsce.

Urodził się 31 marca 1886 r. w Warszawie w rodzinie inteligenckiej. Jego ojciec Miłosz był artystą malarzem, dyrektorem Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych, zaś matka, Ewa z Koskowskich była pianistką, a przez kilka lat prowadziła pensjonat.

Studiował jako wolny słuchacz w Uniwersytecie Jagiellońskim matematykę i fizykę, we Lwowie i Darmsztadzie architekturę oraz filozofię i filologię klasyczną, logikę i psychologię w Uniwersytecie Jana Kazimierza. Studia ukończył w 1912 uzyskując doktorat pod kierunkiem prof. Kazimierza Twardowskiego, dzięki pracy pt. "Utylitaryzm w etyce Milla i Spencera".

W 1912 wstąpił w związek małżeński z Wandą Magdaleną Baum (1887-1946), z którą miał dwóch synów – Adama (1914-2010) i Kazimierza (1919-1939).

Zaraz po studiach wrócił do Warszawy, z którą był związany od urodzenia niemal przez całe życie i rozpoczął pracę jako nauczyciel języków klasycznych w Gimnazjum Mikołaja Reja. W 1918 został zastępcą wykładowcy na Uniwersytecie Warszawskim, a w rok później profesorem nadzwyczajnym filozofii; profesurę zwyczajną uzyskał w 1929.

W latach międzywojennych zaangażowany był w sprawy społeczne, występując między innymi przeciwko antysemityzmowi oraz klerykalizmowi. Zajmował się także publicystyką pisując głównie w miesięczniku "Racjonalista". W czasie II wojny światowej brał udział w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania, aż osiadł w Radomiu, gdzie również uczył filozofii na konspiracyjnym kursie akademickim.

Po zakończeniu II wojny światowej przeniósł się do Łodzi, gdzie współorganizował uniwersytet (był jego pierwszym rektorem), jednocześnie prowadząc wykłady i kierując katedrą filozofii na Uniwersytecie Warszawskim.

W październiku 1946r. zmarła żona profesora, Wanda z Baumów, a rok później Kotarbiński wstąpił w związek małżeński z Janiną Sztejnberg-Kamińską, dr filozofii, profesor Uniwersytetu Łódzkiego.
Po kilku latach spędzonych w Łodzi wrócił do stolicy na stałe i był z warszawską uczelnią związany już do emerytury w 1961.

Prof. Tadeusz Kotarbiński był także prezesem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Institut International de Philosophie oraz członkiem wielu innych również międzynarodowych instytucji.

Był autorem około 700 publikacji, w tym wielu znaczących naukowo monografii, tekstów publicystycznych (m.in. „Medytacje o życiu godziwym”, „Myśli o ludziach i ludzkich sprawach”, „Drogi dociekań własnych”). Sam Kotarbiński za swoje najwybitniejsze dzieło uznawał jednak "Traktat o dobrej robocie" z 1955, który dotyczył studiów z prakseologii czyli ogólnej teorii skuteczności. Obok pracy naukowej Tadeusz Kotarbiński tworzył też poezje. Wydał trzy tomiki wierszy: „Wesołe smutki” (1956), „Rytmy i rymy” (1970) oraz „Wiązanki” (1973). W swych pracach zawarł także wiele aforyzmów, drukowanych potem w różnych zbiorach.

Był autorem około 700 publikacji, w tym wielu znaczących naukowo monografii, tekstów publicystycznych (m.in. „Medytacje o życiu godziwym”, „Myśli o ludziach i ludzkich sprawach”, „Drogi dociekań własnych”). Sam Kotarbiński za swoje najwybitniejsze dzieło uznawał jednak "Traktat o dobrej robocie" z 1955, który dotyczył studiów z prakseologii czyli ogólnej teorii skuteczności.

Obok pracy naukowej Tadeusz Kotarbiński tworzył też poezje. Wydał trzy tomiki wierszy: „Wesołe smutki” (1956), „Rytmy i rymy” (1970) oraz „Wiązanki” (1973). W swych pracach zawarł także wiele aforyzmów, drukowanych potem w różnych zbiorach.

Zmarł 3 października 1981 roku w Warszawie.